توسعه صنعت موشکی در حالی صورت گرفته که تا چند دهه قبل، در دوران جنگ تحمیلی، کشور ما حتی ساده‌ترین تجهیزات موشکی را به‌سختی فراهم و درمقابل، دشمن بعثی با موشک‌هایی که از غرب گرفته بود، شهرهای ما را موشک‌باران می‌کرد. طی چند دهه با تلاش مهندسان و متخصصان این مرزوبوم، حالا موشک‌های دوربرد نقطه‌زن رادارگریز ایران، همه دنیا را به شگفتی واداشته است. برای بررسی موفقیت ایران در این عرصه، به سراغ «سردار عبدالفتاح اهوازیان» کارشناس جبهه مقاومت، رزمنده هشت سال دفاع مقدس و همرزم سردار شهید حاج قاسم سلیمانی، رفته‌ایم تا برای ما از موفقیت‌های کشور در این حوزه بگوید.

عملیات‌های وعده صادق 1 و 2، قدرت موشکی ایران را به‌عنوان یک بخش کلیدی و راهبردی از توان نظامی و دفاعی کشورمان به دنیا نشان داد. کسب چنین توانایی و قدرت علمی و نظامی درحالی صورت گرفته است که کشور ایران تحت شدیدترین تحریم‌ها در همه عرصه‌ها به‌ویژه در حوزه نظامی قرار دارد. در روزگاری نه چندان دور، در دوران دفاع مقدس و درحالی‌که رژیم بعث عراق پیشرفته‌ترین موشک‌های نظامی را به‌راحتی تهیه می‌کرد، ایران در تهیه ابتدایی‌ترین نیازهای دفاعی خود با مسائل و مشکلات فراوانی روبه‌رو بود. در چنین شرایطی بود که مردان بزرگی چون شهید «حسن طهرانی‌مقدم» و یارانش کمر همت بستند و نخستین بنیان‌های ساخت موشک را در ایران بنا نهادند و امروز ایران در قله قدرت دفاع موشکی قرار دارد. این مطلب به تاریخچه صنایع موشکی ایران می‌پردازد:

فناوری‌هایی که زمانی در کارتون‌ها و داستان‌های علمی‌تخیلی می‌دیدیم، امروز به واقعیت بدل شده‌اند؛ از ارتباط تصویری در تلفن همراه گرفته تا سفرهای فضایی و استفاده از انرژی خورشید برای تامین برق. اکنون در شرایطی که بحران انرژی و قطعی‌های مکرر برق بخشی از زندگی روزمره ما شده است، نگاه‌ها بیش‌ازپیش به انرژی‌های تجدیدپذیر و به‌ویژه پنل‌های خورشیدی دوخته شده است. برای بررسی ریشه‌ها، کاربردها و آینده این فناوری، با رضا توداری، فعال و پژوهشگر حوزه انرژی، گفت‌وگو کرده‌ایم؛ او در این مصاحبه از گذشته، حال و آینده سیستم‌های فتوولتائیک سخن می‌گوید و نگاهی عمیق به ظرفیت‌های ایران در بهره‌گیری از خورشید دارد.

انرژی خورشیدی از پاک‌ترین و در دسترس‌ترین گزینه‌های تولید برق و انرژی است که سال‌هاست مورد توجه قرار گرفته است اما فناوری‌های رایج دسترسی به آن با مسایلی نظیر هزینه بالا، پیچیدگی تولید و بهره‌وری محدود روبه‌رو بوده‌ است. در چنین شرایطی، سلول‌های خورشیدی پروسکایتی به‌عنوان نسل جدیدی از فناوری خورشیدی، امیدهای تازه‌ای را زنده کرده‌اند. این سلول‌ها که از هزینه‌ای کمتر و بازدهی بالاتر برخوردارند، توانسته‌اند محدودیت‌های فناوری‌های پیشین را به چالش بکشند و نگاه‌ها را به‌سمت خود جلب کنند. پیرو این زمینه، پژوهشگرانی ازجمله دکتر محمد نذیرالدین، در توسعه این فناوری نوظهور نقش داشتند و نویدبخش دستیابی به انرژی پاک، پایدار و در دسترس برای همگان هستند.

یروگاه خورشیدی «بتانتای» و مجموعه‌ای از سامانه‌های مشابه در چندین روستای قطبی ساخا، با ظرفیت‌های بین ۱۰ کیلووات تا چند مگاوات، به سردترین ایستگاه‌های خورشیدی زمین تبدیل شدند. سرمایی که این‌جا حکمفرماست، حتی کابل‌ها، پیچ‌ها و بست‌ها را شکننده می‌کند، چه برسد به ماژول‌های خورشیدی.

انرژی خورشیدی با مزیت بی‌وقفه بودن و عدم نیاز به هزینه سوخت، به مهم‌ترین ستون استراتژی‌های توسعه پایدار تبدیل شده است. هر نیروگاه عظیم خورشیدی نه‌تنها یک سازه صنعتی، بلکه یک روایت از همکاری بین‌المللی، نوآوری مهندسی و تغییر اجتماعی است. این گزارش شما را به دل پنج پروژه می‌برد که هرکدام بخشی از آینده‌ انرژی زمین را شکل می‌دهند: بادلا در هند، گلمود و پویانگ در چین، نور ابوظبی در امارات و توپاز در آمریکا.

صبحی گرم در صحرای آتاکاماست، بیابان خشک، بلندمرتبه و بی‌آب‌وعلفی که در شمال کشور شیلی قرار داشته و از رشته‌کوه آند تا اقیانوس آرام امتداد دارد، هزاران صفحه براق به‌سمت آسمان خم شده‌اند. آن‌ها شکارچیان نور هستند؛ پنل‌های خورشیدی که در سکوت، انرژی یک ستاره را به رگ‌های شبکه برق تزریق می‌کنند.

وجود نیروی کار ماهر و متخصص باعث شده کشورمان در حوزه صادرات خدمات فنی و مهندسی موفقیت‌های بسیاری را به دست آورد و با وجود تحریم‌ها بتواند توانایی‌اش را در ارایه خدمات عمرانی همچون احداث سد، راه و راه‌آهن، فرودگاه و خطوط انتقال گاز و نفت و... در برخی کشورها به نمایش بگذارد. مهندس «سهیل آل‌رسول» عضو هیات‌مدیره جامعه مهندسان مشاور ایران و از اعضای هیات‌مدیره انجمن صادرکنندگان خدمات فنی و مهندسی است.