۴ اوت ۲۰۲۵ «۲۴ مرداد ۱۴۰۴»، پکن، میزبان تاریخ‌ساز اولین دوره مسابقات جهانی ربات‌های انسان‌نما بود؛ مسابقاتی برای رویارویی بیش از ۵۰۰ ربات از ۱۶ کشور جهان در ماراتن فناوری با شعار «رقابت هوشمند برای آینده». این رقابت به مدت سه روز در استادیوم ۱۲هزار نفری National Speed Skating Oval معروف به «نوار یخی» برگزار شد؛ در مکانی باشکوه که برای المپیک زمستانی ۲۰۲۲ ساخته شده بود. این گزارش روایتی است از این رقابت‌ها و حضور تیم دانش‌آموزی ایران در این مسابقه جهانی.
چه رشته‌هایی؟
ربات‌های شرکت‌کننده در نخستین دوره مسابقات جهانی ربات‌های انسان‌نما در ۲۶ رشته ورزشی همچون دومیدانی، فوتبال، بوکس، تنیس روی میز، خلاقیت‌های هنری و چالش‌های عملی و شبیه‌سازی شده همچون مرتب‌سازی دارو در بیمارستان و نظافت هتل با هم به رقابت پرداختند.
در این مسابقات نه‌تنها قدرت فیزیکی ربات‌ها که هوش مصنوعی و توانمندی‌های عملی آن‌ها در زندگی روزمره و صنعت، موضوعات رقابت بودند و به‌این‌ترتیب، این مسابقات فراتر از یک رقابت ورزشی، آزمایشی پیشرفته برای ارزیابی قابلیت‌های ربات‌ها در تصمیم‌گیری هوشمند و انجام وظایف روزمره و صنعتی بود؛ از حمل و مرتب‌سازی دارو و مواد گرفته تا خدمات هتل و نظافت.
اگرچه استفاده از فناوری‌های پیچیده حسگرهای لیدار، بینایی ماشین و الگوریتم‌های پیشرفته یادگیری ماشینی باعث پیشرفت‌های چشمگیر در ربات‌های شرکت‌کننده شده بودند اما بسیاری از ربات‌ها هنوز به حمایت و تنظیمات انسانی نیاز داشتند و در برخی مراحل دچار نقص عملکردی می‌شدند که نشان می‌دهد راه توسعه ربات‌های کاملا خودکار و بی‌نقص کماکان طولانی است.
در پایان این رویداد، با تاسیس فدراسیون جهانی ربات‌های انسان‌نما و وعده برگزاری دوره دوم در سال آینده در پکن، فصل جدیدی از رقابت‌ها و همکاری‌های جهانی در عرصه رباتیک آغاز شد.
قهرمانان چینی
چین به‌عنوان بزرگترین تولیدکننده ربات صنعتی و خدماتی، در این رقابت‌ها سرمایه‌گذاری قابل‌توجهی کرده بود و تیم‌های چینی به‌ویژه در دویدن و رشته‌های مهارتی خوش درخشیدند.
در این رقابت‌ها، شرکت چینی Unitree Robotics با ربات دونده H1 در رشته‌های دوی سرعت با ثبت رکوردهایی نزدیک ۱۶ کیلومتر بر ساعت، چهار مدال طلا کسب کرد و جایگاه قهرمانی را به دست آورد.
ربات‌هایX-Humanoid نیز با کسب ۱۰ مدال ازجمله در رشته دو ۱۰۰ متر و حمل مواد (شبیه‌سازی کارگاه‌های صنعتی)، موفقیت چشمگیری داشتند. از سوی دیگر، تیم‌هایی از آمریکا، ژاپن، آلمان و برزیل نیز در رشته‌های گوناگون حضور فعال داشتند اما در بسیاری از رشته‌ها این چینی‌ها بودند که مدال‌ها را درو کردند.
این مارتن فناوری با همکاری دولت، شهرداری پکن، گروه رسانه‌ای چین، سازمان همکاری جهانی ربات و شورای بین‌المللی روبوکاپ آسیا-اقیانوسیه برگزار شد و به‌جرات می‌توان گفت نقطه‌عطفی در نمایش توانایی‌های ربات‌ها و نقش هوش مصنوعی در آینده صنعت رباتیک به حساب می‌آید و نشان می‌دهد این فناوری‌ها به‌سرعت درحال ورود به زندگی روزمره و محیط‌های کاری هستند.
رشته‌های مختلف در نخستین مارتن فناوری در چین
در دوره نخست این ماراتن فناوری، ۲۶ رشته مختلف در چهار بخش اصلی همچون ورزش‌های سنتی «دو ۱۰۰ متر، ۴۰۰ متر، ۱۵۰۰ متر، پرش طول و ارتفاع، فوتبال ۵ به ۵، بوکس، ژیمناستیک، تنیس روی میز» اجراهای هنری «ربات‌ها با موسیقی، نوازندگی پیانو، درامز، رقص گروهی، نمایش هنرهای رزمی» چالش‌های عملی و سناریومحور «مرتب کردن دارو در بیمارستان، جابه‌جایی و مرتب‌سازی مواد در انبار و کارخانه، نظافت هتل و جمع‌آوری زباله» کنترل از راه دور ربات‌ها ازسوی اپراتور و مسابقات تیمی مثل فوتبال ربات‌ها، راگبی و ورزش‌های رزمی مثل بوکس و تکواندو برگزار شد.
مسابقات ترکیبی از رقابت‌های ورزشی، مهارت‌های هوش مصنوعی و کاربردهای عملی ربات‌ها در زندگی روزمره بود.
هدف از برگزاری این رویداد علمی و فناوری
هدف اصلی مسابقات جهانی ربات‌های انسان‌نما در چین، آزمون و نمایش توانمندی‌های حرکتی، هوش مصنوعی و تعامل میان ربات‌ها در شرایط واقعی و پیچیده و همچنین توانایی‌های تصمیم‌گیری هوشمند و انجام کارهای روزمره ازسوی ربات‌ها بود.
این مسابقات نه‌تنها برای نمایش پیشرفت فناوری رباتیک و هوش مصنوعی برگزار شد، بلکه جمع‌آوری داده‌ها و سنجش قابلیت ربات‌ها در انجام وظایف روزمره از دیگر اهداف مهم این مسابقات بود تا ربات‌ها بتوانند کاربردهای عملی در صنعت و خدمات را بهبود ببخشند.
حضور ایران در نخستین المپیک ربات‌های انسان‌نما در پکن
تیم رباتیک دانش‌آموزی ایران در مسابقات جهانی پکن ۲۰۲۵ فوق‌العاده درخشید و عملکرد خوبی از خود به جا گذاشت و توانست در لیگ Prototype Challenge مقام نایب قهرمانی تیمی را کسب کرده و به مقام دوم تیمی دست پیدا کند.
همچنین در لیگ سوم سبک وزن ویژه رده سنی ۱۲ تا ۱۷ سال، تیمی از ایران در رقابتی نزدیک به مقام چهارم جهان دست یافت.
در لیگ «Rugby»نیز تیم ایران در روز پایانی رقابت‌ها به جمع هشت تیم برتر راه یافت. در لیگ «Free-style»، گروه سه‌نفره‌ای از دانش‌آموزان زیر ۱۲ سال کشورمان پس از تیم‌های تایلند و چین مقام سوم جهان را کسب کردند.
این تیم ۲۵نفره از دانش‌آموزان ۹ تا ۱۷ سال از استان‌های مختلف در این دوره از رقابت‌ها حضور داشته و در پنج لیگ که شامل امدادگر، راگبی، خلاقیت، مسیریاب، طراحی مهندسی کاربردی و گزارش فنی بود رقابت کردند و درنهایت تجربه خوبی در برابر نمایندگان ۳۱ کشور داشتند.
نقش مسابقات جهانی ربات‌های انسان‌نما در اقتصاد چین
مسابقات جهانی ربات‌های انسان‌نما به‌طور چشمگیری به اقتصاد چین کمک می‌کند؛ این رویداد، سمبل و نمادی از سرمایه‌گذاری عظیم چین در حوزه رباتیک و هوش مصنوعی است که به توسعه صنایع رباتیک با یارانه‌های سالانه چند ده میلیارد دلاری و صندوق حمایتی ۱۳۷ میلیارد دلاری کمک می‌کند.
ربات‌ها با کاهش هزینه‌های نیروی کار و افزایش بهره‌وری، می‌توانند جایگزین نیروی انسانی شوند و تا ۲۰ سال آینده ایجاد بازاری ۱۵۴ میلیارد دلاری و صرفه‌جویی قابل‌توجهی در هزینه‌ها را رقم بزنند.
این فناوری شبیه برق و اینترنت، تحولی بزرگ در اقتصاد چین و جهان ایجاد خواهد کرد و این مسابقات، فرصتی برای آزمایش و توسعه مهارت‌های عملی و هماهنگی ربات‌هاست که در صنایع تولیدی و خدماتی کاربردی خواهند بود.
اختتامیه نخستین دوره این رویداد علمی و فناوری
اولین دوره مسابقات جهانی ربات‌های انسان‌نما پس از سه روز رقابت در پکن چین به پایان رسید و اختتامیه آن درحالی برگزار شد که شرکت Unitree Robotics با ربات H1 چهار مدال طلا در رشته‌های دوی ۱۵۰۰ متر، ۴۰۰ متر، ۱۰۰ متر با مانع و امدادی ۴×۱۰۰ کسب کرد.
تیم (Beijing Humanoid Robot Innovation Centre (X-Humanoid هم ۱۰ مدال به دست آورد و دو مدال طلا در دوی ۱۰۰ متر و رقابت حمل مواد به دست آورد. در مجموع، شرکت‌های چینی ۳۷ مدال شامل ۱۲ طلا، ۱۴ نقره و ۱۱ برنز کسب کردند. رقبای دیگر از ۱۵ کشور حضور داشتند اما چین با تسلط ویژه روی رشته‌های دوومیدانی و مهارت‌های صنعتی درخشان‌تر بود.
ربات دونده چینی H1 قهرمان مسابقات جهانی ربات‌های انسان‌نما شد
ربات دونده چینی H1 از شرکت Unitree Robotics قهرمان اولین دوره مسابقات جهانی ربات‌های انسان‌نما در چین شد. این ربات در رشته دوی ۱۵۰۰ متر با زمان ۶ دقیقه و ۳۴ ثانیه پیروز شد و علاوه بر آن مدال‌های طلای دوی ۴۰۰ متر، دوی ۱۰۰ متر با مانع و امدادی ۴×۱۰۰ متر را هم گرفت. H1 به کمک حسگرهای پیشرفته، هوش مصنوعی و کنترل دقیق، توانست حرکات دویدن و گذر از موانع را به‌خوبی اجرا کند. قیمت این مدل حدود ۹۰هزار دلار است و نشان از پیشرفت چشمگیر چین در حوزه رباتیک انسان‌نما دارد.
استقبال مردمی از اولین مارتن فناوری در چین
المپیک جهانی ربات‌های انسان‌نما در پکن به‌طورکلی مورد استقبال مردم و رسانه‌ها قرار گرفت.
حدود ۲۸۰ تیم دانشگاهی و شرکت‌های مرتبط با حوزه ربات‌ها، در استادیوم ۱۲هزار نفره National Speed Skating Oval معروف به «نوار یخی» کنار هم گرد آمدند تا در این مسابقه شرکت کنند.
دیدگاهتان را بنویسید